ماسلنیتسا (Maslenitsa) جشن یک هفته‌ای است که در اسفند ماه (بین اواخر فوریه و اوایل مارس) در روسیه و کشورهای اسلاونژاد مثل بلاروس و اوکراین برگزار می‌شود.

این جشن آیینی، در واقع نماد پایان زمستان و فرا رسیدن بهار است و می‌توان آن را «نوروز اسلاوی» نامید.

ماسلنیتسا ریشه‌های باستانی و غیر مذهبی دارد و تا قرن ۱۴ میلادی تقریبا همزمان با نوروز ایرانی برگزار می‌شد. اما با گذشت زمان، با مراسم و باورهای مذهبی کلیسای ارتودوکس آمیخته شده. در این هفته، مومنان از خوردن گوشت منع شده‌اند و آخرین هفته‌ای است که می‌توانند محصولات لبنی و تخم مرغ بخورند. به همین دلیل به این جشن «هفته پنیر» هم گفته می‌شود.

بلافاصله بعد از ماسلنیتسا، «روزه داری بزرگ» چهل روزه آغاز می‌شود که طی آن باید نه تنها از از خوردن گوشت، بلکه از کلیه محصولات حیوانی، موسیقی تند و رقص و پایکوبی امتناع کرد. روزه بزرگ به عید پاک (ایستر) ختم می‌شود که زنده شدن حضرت مسیح پس از مصلوب شدن را جشن می‌گیرند.

مهمترین نماد این جشن «بلینی» (Blini)، نوعی پنکیک نازک و از غذاهای ملی روسیه است که چون گرد و گرم و زرد رنگ است، نماد خورشید محسوب می‌شود. ضمن این که برای مومنان آخرین فرصت خوردن شیر و تخم مرغ قبل از چهل روز روزه‌داری است. 

ماسلنیتسا روز دوشنبه شروع می‌شود و هر روز هفته آداب و رسوم و برنامه های خاص خودش را دارد و اوج آن روزهای پنج شنبه، جمعه و شنبه است. در این روزها به دید و بازدید بزرگ‌ترها می‌روند و «بلینی» خانگی درست کرده و می‌خورد، گلوله برف بازی کرده و به فقرا کمک می‌کنند.

همین طور رسم است که آدمک‌های چوبی با صورت گرد از جنس حصیر به نام «بانو ماسلنیتسا» درست کرده و روز آخر آتش می‌زنند که در واقع نماد پایان دادن به زمستان است.

یکشنبه، یعنی روز آخر این جشن هم، رسم است که مردم، کوچک و بزرگ، حضوری یا تلفنی و پیامکی از هم عذرخواهی و طلب بخشش می‌کنند.

برای خیلی از روس ها، این جشن یادآور بوی خوش «بلینی»، مهمانی و دور هم نشینی‌های شبانه، سماورهای جوشان، زنگ ناقوس کلیسا، برف بازی، کارناوال های شادی و بازارهای مکاره است.

@iloverus

@behruzbb